ورود قوه قضاییه به برخورد با عروسکها
این محصول در فروشگاه اینترنتی دریما موجود نمیباشد.
نقل قول از فارس نیوز
ورود قوه قضاییه و پرونده قضایی
پرونده قضایی عروسک مرتضی و مرضیه به سرعت پس از انتشار گسترده این محصولات در فضای مجازی شکل گرفت. دادستانی تهران با صدور دستور رسمی به ضابطان قضایی، پیگیری و شناسایی عوامل تولید، توزیع این عروسکها را خواستار شد. دلیل اصلی این اقدام، ادعای «توهین به مقدسات» بود؛ چرا که انتخاب نامهای مذهبی برای عروسکهایی از نوع فیجت، از دید برخی مراجع و فعالان فرهنگی اقدامی نامناسب و خلاف حرمت دینی تلقی شد. در همین راستا، فروش عروسک مرضیه و مرتضی در پلتفرمهای آنلاین و فروشگاههای اینترنتی بهصورت موقت متوقف شده است.
در بیانیههایی که پس از واکنشها منتشر شد، برخی فروشندگان اعلام کردند که احتمالاً از بار مذهبی و معنایی این نامها آگاهی نداشتهاند و هدفشان صرفاً فروش یک کالای سرگرمکننده بوده است. با این حال، دستگاه قضایی تأکید کرده که پیگیری پرونده جریان عروسکهای مرتضی و مرضیه تا رسیدن به نتیجه نهایی ادامه خواهد داشت. هنوز گزارشی رسمی از بازداشت یا صدور حکم قطعی منتشر نشده، اما انتظار میرود با پیشرفت تحقیقات، جزئیات بیشتری درباره عوامل سازنده و مسیر توزیع این محصولات منتشر شود.
بحث حقوقی، فرهنگی و اخلاقی
جنبه حقوقی
از جنبه حقوقی، عروسک مرتضی و مرضیه با چالشهای مهمی مواجه شدهاند. طبق قوانین ایران، توهین به مقدسات دینی جرم است و استفاده از نامهایی با بار مذهبی میتواند در مصادیق این جرم قرار گیرد. یکی از مسائل کلیدی در پرونده ماجرای عروسک مرتضی و مرضیه، اثبات قصد توهین یا اطلاع تولیدکننده و فروشنده از پیامدهای فرهنگی انتخاب نامهاست. در صورتی که ثابت شود سوءنیت وجود داشته، مسئولان تولید و توزیع ممکن است با پیگرد قانونی مواجه شوند.
جنبه دیگر حقوقی مربوط به مالکیت معنوی و ثبت برند است. سؤال این است که آیا نامهای «مرتضی» و «مرضیه» به عنوان علامت تجاری ثبت شدهاند یا خیر، و در صورت نبود ثبت، کدام نهاد باید بر استفاده تجاری و فرهنگی این نامها نظارت کند. این موضوع میتواند تأثیر مستقیمی بر روند قانونی و تصمیمگیری قضایی در پرونده جریان عروسکهای مرتضی و مرضیه داشته باشد و نشاندهنده پیچیدگیهای حقوقی مرتبط با ترکیب فرهنگ، مذهب و تجارت است.
جنجال بر سر نام دو عروسک، به صدور دستور تعقیب قضایی برای تولیدکنندگان آن به اتهام «توهین به مقدسات» منجر شد.
دادستانی تهران دستور تعقیب و بازداشت عوامل تولید عروسکهایی بهنام «مرتضی» و «مرضیه» را بهدلیل «توهین به مقدسات» صادر کرد.
بر اساس گزارشهایی که به دادستانی تهران ارسال شده مبنی بر طراحی و تبلیغ عروسکهایی که با استفاده از «نامهای مقدس» به مشتریان فروخته میشود، دادستان تهران به ضابطین دستگاه قضایی دستور داد تا فورا عوامل اصلی تولید، توزیع و تبلیغ این عروسکها را شناسایی کرده و پس از تکمیل پرونده، متهمان را به دستگاه قضایی تحویل دهد.
هدف دادستانی از این دستور، معرفی عوامل پشت صحنهای است که اقدام به تولید، توزیع و تبلیغ این محصولات کردهاند.
روز گذشته کارزاری در دسته «آسیبهای اجتماعی» خبرگزاری فارس تحت عنوان «قبحشکنی از نامهای مقدس» به راه افتاد که در آن استفاده از اسمهای «مرتضی» و «مرضیه» برای عروسکهای گوریل و خوک «قبحزدایی از اهانت به نامهایی که برای شیعیان قداست دارند» شناخته شده و پرسیده شده بود که «چرا از نامهای به اصطلاح مدرن استفاده نکردند». این کارزار تا لحظه نگارش این خبر ۵ هزار و ۶۷۴ امضا در خبرگزاری فارسی جمع کرده است.
این کالا در فروشگاههای خردهفروشی آنلاین و آنلاینشاپهای اینستاگرامی موجود بود و فروخته میشد؛ حالا بررسیهای زومیت نشان میدهد که اکنون فروش این محصول در همه این پلتفرمها متوقف و کالاهای مذکور ناموجود شدهاند.
دو سال پیش نیز دادستانی تهران به دلیل انتشار تصاویر توهینآمیز به مقدسات از برخی محصولات ارائهشده، علیه دیجیکالا اعلام جرم کرده بود. در آن زمان هم درج نامهای مذهبی روی محصولاتی که یکی از فروشندگان عرضه میکرد، شائبه اهانت به مقدسات را پیش آورده بود.
ورود دادستانی و پیگیری قضایی
در مورد این عروسکها در سطح رسمی نیز، نهادهای قضایی وارد عمل شدهاند. بر اساس گزارشی از مرکز رسانه قوه قضاییه، دادستانی تهران شامگاه یکشنبه با صدور دستوری به ضابطان قضایی، خواستار شناسایی عوامل پشت صحنه در تولید، توزیع و تبلیغ عروسکهای موهن شد. در این دستور آمده است: «در پی گزارشهای رسیده مبنی بر طراحی و تبلیغ عروسکهایی که با نام مقدسات عرضه میشوند، دادستانی تهران به ضابطین دستگاه قضایی مأموریت داده است تا در اسرع وقت عوامل دخیل در این اقدام را شناسایی و جهت رسیدگی به دستگاه قضایی معرفی کنند.»
در ادامه این گزارش تأکید شده که فروش عروسکهای موهن در برخی سکوهای مجازی و حتی بعضی مغازهها بدون توجه به بار مذهبی آنها صورت گرفته است و لازم است با عوامل مؤثر در این زمینه برخورد قانونی شود.
همزمان با اقدامات قضایی، گروهی از شهروندان نیز با انتشار کارزاری اینترنتی خطاب به دادستان کل کشور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس پلیس فتا، خواستار برخورد با سازندگان و عرضهکنندگان این محصولات شدهاند. در متن این کارزار آمده است: «استفاده از نامهای مقدس برای محصولاتی با ماهیت سرگرمی یا بازیچه، بهویژه زمانی که با ظاهر حیوانی و کاربردی چون کتک خوردن همراه است، نوعی بیاحترامی به مقدسات محسوب میشود و احساسات میلیونها مسلمان را جریحهدار میکند.»
